Ken je dat gevoel? Je ligt eindelijk in bed, klaar om te slapen, en dan begint je hoofd op volle toeren te draaien. Misschien gebeurt het zelfs midden in de nacht: je wordt wakker en je gedachten nemen meteen de controle over. Je piekert over wat er morgen moet gebeuren, herhaalt gesprekken of zoekt naar oplossingen die nergens te vinden zijn. Terwijl je lichaam moe is, lijkt je brein zich klaar te maken voor een marathon van gedachten.
Wat gebeurt er precies in je brein op die momenten?
De prefrontale cortex en de amygdala: wie is de baas?
Je brein bestaat uit verschillende gebieden, elk met hun eigen functie. De prefrontale cortex is als de CEO van je brein. De prefrontale cortex, je interne CEO, helpt je bij rationeel nadenken, plannen en het maken van beslissingen. Maar dit deel van je brein is gevoelig voor stress en vermoeidheid. Wanneer het overbelast raakt, verliest het snel zijn kracht en daarmee de controle over je emoties en reacties.
En dan hebben we de amygdala – oftewel, je interne “waakhond”.. Dit deel van je brein zorgt voor primaire, emotionele reacties zoals angst en stress. Wanneer de CEO uitgeput raakt, neemt de amygdala het roer over en begin je sneller te piekeren, en reageer je meer vanuit emoties dan logica. Dat verklaart waarom je, wanneer je moe bent, ’s avonds of zelfs midden in de nacht begint te piekeren over van alles en nog wat: je emotionele brein heeft het overgenomen, en je rationele brein is te moe om in te grijpen.
Wat kun je doen om je ‘waakhond’ te kalmeren?
Gelukkig zijn er manieren om die gedachtenstroom tot rust te brengen en je brein te helpen ontspannen:
❖ Schrijf je gedachten op: Wanneer je merkt dat je gedachten blijven rondcirkelen, neem dan een moment om ze op te schrijven. Het kan helpen om een schrift naast je bed te hebben waarin je alle zorgen, ideeën of taken noteert die door je hoofd spoken. Dit “parkeren” van je gedachten op papier kan je brein geruststellen, omdat het weet dat je er morgen op terug kunt komen. Zo creëer je ruimte om te ontspannen.
❖ Gedachten parkeren: Maak een mentale afspraak met jezelf dat je bepaalde gedachten mag loslaten tot de volgende dag. Visualiseer bijvoorbeeld dat je je gedachten in een doos stopt of in een lade sluit. Dit simpele mentale ritueel helpt je brein te begrijpen dat het oké is om nu los te laten en dat je later terugkomt op de dingen waar je over piekert. Herhaling van dit ritueel kan helpen om piekergedrag op lange termijn te verminderen.
❖ Ademhalingsoefeningen: Door bewust langzaam en diep te ademen, kalmeer je het zenuwstelsel. Probeer bijvoorbeeld de 4-7-8 methode: adem in door je neus gedurende vier seconden, houd je adem zeven seconden vast en adem uit door je mond gedurende acht seconden. Dit activeert je parasympathische zenuwstelsel, wat zorgt voor ontspanning en kan helpen om je gedachten tot rust te brengen. Deze techniek is ideaal om voor het slapengaan te gebruiken.
Wil je meteen even ontspannen? Klik hieronder om een begeleide ademhalingsoefening te volgen die ik speciaal voor jou heb ingesproken om je te helpen tot rust te komen.
❖ Bodyscan: Een bodyscan helpt je om je aandacht van je gedachten naar je lichaam te verplaatsen. Begin bij je tenen en ga langzaam omhoog, terwijl je je concentreert op elk deel van je lichaam en de spanning loslaat. Dit kan je helpen om uit je hoofd te komen en de focus naar je fysieke sensaties te verschuiven. Het geeft je ook een gevoel van controle terug, waardoor je brein minder ruimte heeft om te blijven piekeren.
Het doel is om je interne CEO voldoende rust te geven, zodat hij de touwtjes weer in handen kan nemen en de “waakhond” kalm kan houden. Zo voorkom je dat je blijft piekeren en je sneller in slaap valt.
Hoe zorg jij ervoor dat jouw ‘CEO’ de leiding behoudt over je gedachten?
Ik ben Lynn, oprichter van MindWaves. Gespecialiseerd in slaap, stress en energiebeheer. Ik help individuen en organisaties om hun welzijn te verbeteren en optimaal te presteren aan de hand een herstellende slaap.
Wil je meer weten? Neem gerust contact met me op voor advies en ondersteuning.
Comments